Μπορεί όλοι οι Έλληνες να μην διακατέχονται από το ίδιας έντασης θρησκευτικό φρόνημα, για αυτό και όλοι δεν ακολουθούν το πρόγραμμα νηστειών. Σίγουρα όμως στην συντριπτική τους πλειοψηφία ακολουθούν με ευλάβεια σε βαθμό παράνοιας τη μετά κάθε μεγάλη γιορτή (ειδικά του Πάσχα) νηστεία ή καλύτερα ασιτία που την ονομάζουν αποτοξίνωση.
Είναι οι τύψεις; Είναι τα παντελόνια που δεν μπορούν να κουμπώσουν; Είναι οι ώρες που πέρασαν ανάσκελα διαλογιζόμενοι, κάνοντας τους χαρακτηριστικούς ήχους «όϊ όϊ μάνα μου», πολλά μπορούν να ειπωθούν για να αιτιολογήσουν την μετάπτωση από τη φάση διατροφικής (καταναλωτικής) αναισθησίας στη κατάσταση διατροφικής (μέχρι εξαντλήσεως) αποχή από το φαγητό. Το σίγουρο είναι όμως ότι το λάθος δεν αλλάζει όσα χρόνια και να περάσουν. Παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες αγαπούν την ιστορία, δεν διδάσκονται από αυτή και επαναλαμβάνουν το ίδιο λάθος.
Κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει το πώς τόσες μέρες εξαντλητικής διατροφής πριν το καλοκαίρι καταλήγουν κάθε Σεπτέμβρη σε κάποια κιλά παραπάνω. Ανεξήγητο παραμένει επίσης το φαινόμενο ότι ενώ όλοι ακολουθούν την εξέλιξη της επιστήμης της διαιτολογίας εφαρμόζοντας κατά γράμμα κάθε νέα μέθοδο (με ονοματεπώνυμο ή χωρίς) το αποτέλεσμα είναι πάντα κάθε χρόνο 1-2 κιλά παραπάνω. Στα μεγάλα μυστήρια επίσης του γένους συμπεριλαμβάνεται και η αποτυχία κάθε τεχνολογικού νεωτερισμού. Στράφι πάνε τα ποτάμια κολλαγόνου, τα χιλιόμετρα επιθεμάτων που μπαίνουν στις πατούσες, τα βουνά από τα μαγικά χάπια, οι λίμνες από τους μαγικούς καφέδες και τα λιβάδια από τα μαγικά μανιτάρια. Το αποτέλεσμα είναι ΠΑΝΤΑ το ίδιο. Χάνονται οι πόντοι ΜΟΝΟ από τη περιοχή της τσέπης ή του πορτοφολιού.
Το κακό βέβαια ξεκινάει από τους ειδικούς (με ή χωρίς εισαγωγικά δυστυχώς) που για πολλά χρόνια καλλιεργούν τον αστικό μύθο της αποτοξίνωσης. Της μαγικής αυτής διαδικασίας που δρα σαν πανίσχυρο καθαριστικό, ξεμπουκώνει τα πάντα και τα κάνει λαμπίκο, καθαρίζει τον οργανισμό, ενεργοποιεί τον μεταβολισμό και φέρνει τα πάνω κάτω. Βέβαια αν δει κανείς τον όρο αποτοξίνωση θα δει ότι τις πιο πολλές φορές έχει να κάνει με απομάκρυνση από κάθε τι εθιστικό, πχ αλκοόλ, τσιγάρο, ναρκωτικά. Στην δική μας περίπτωση, στη διαιτολογία, θυμίζει κάτι από γενικό σέρβις αυτοκινήτου. Αλλάζεις τα πάντα και δίνεις ζωή στον κινητήρα (μεταβολισμό εδώ). Μάλιστα η αποτοξίνωση αξιολογείται ανάλογα με τα πόσα κιλά κάποιος χάνει κατά την διάρκεια της εφαρμογής της.
Ατυχώς παρόμοιας θετικής ανταπόκρισης και αποδοχής δεν έχουν άλλες εξίσου (και ίσως πιο αποτελεσματικές) μέθοδοι απώλειας βάρους σε μικρότερο ίσως χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα τα καθαρτικά. Θα μπορούσε κάποιος να καταπιεί ένα ολόκληρο μπουκάλι από αυτά και να αφιερώσει μία και δύο μέρες στη τουαλέτα. Η «παραγωγικότητα» της μεθόδου ξεπερνάει σίγουρα τα 2-3 κιλά, πέρα από το γεγονός ότι κάνει το έντερο λαμπίκο. Το γεγονός ότι μετά την εφαρμογή της μεθόδου κάποιος δεν μπορεί να πάρει τα πόδια του, αυτό έχει πιθανότατα να κάνει με την πολύωρη καθιστική παραμονή στην τουαλέτα.
Άλλη μία εξίσου ελάχιστα αποδεκτή μέθοδος αλλά εξίσου αποτελεσματική είναι αυτή της χρήσης των διουρητικών που κυριολεκτικά σε αδειάζει από σημαντικό σωματικό βάρος. Το ότι το νεράκι εύκολα και γρήγορα θα ξαναμπεί στο σώμα είναι κάτι που δεν απασχολεί πολλές φορές. Σημασία έχει η μαγεία της στιγμής που η ζυγαριά θα δείξει το ποθητό μαγικό νούμερο και αύριο, ίσως να μην υπάρχει αύριο όπως λέει και το τραγούδι.
Η μυθολογία λέει (γιατί ο μύθος της αποτοξίνωσης ξεκινάει από πολύ παλιά) ότι ένας οργανισμός για να ξεκινήσει να χάνει κιλά, να καίει λίπος, θα πρέπει να ξεφορτωθεί από πάνω του όλες τις τοξίνες και τις βλαβερές ουσίες που τον φορτώνει το περιβάλλον, οι τροφές που είναι πλούσιες σε φυτοφάρμακα και ορμόνες αλλά και να απομακρύνει τις τοξίνες που παράγει το ίδιο το σώμα σαν αποτέλεσμα της κατανάλωσης βλαπτικών τροφών ή μη καθαρών τροφών. Και όλα αυτά γιατί τα παραπάνω κακά μπλοκάρουν τον μεταβολισμό και δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά ή και καθόλου με αποτέλεσμα να εμφανίζεται η παχυσαρκία και η συσσώρευση λίπους και κυτταρίτιδας. Όλα (τα κακά) σε ένα όμορφα και νοικοκυρεμένα.
Φυσικά η μυθολογία δεν παρουσιάζει απτές απαντήσεις για τα παρακάτω ερωτήματα:
Όταν σταματάει να λειτουργεί (ή μπλοκάρει) ο μεταβολισμός ο άνθρωπος πεθαίνει; Γιατί η διακοπή της λειτουργίας του μεταβολισμού ή το μπλοκάρισμα σημαίνει ότι πλέον δεν παράγεται ενέργεια. Άρα πως λειτουργεί το σώμα και ο οργανισμός;
Οι μηχανισμοί απέκκρισης που διαθέτει το σώμα μας λειτουργούν; Τα νεφρά; Το πεπτικό; Ο ιδρώτας; Η αναπνοή μας;
Και πες ότι καθαρίσαμε με την αποτοξίνωση. Το κάναμε λαμπίκο το σύστημα. Μετά τι γίνεται; Σταματάνε οι τροφές να περιέχουν όλα αυτά τα κακά και βλαβερά συστατικά; Ο αέρας καθαρίζει γύρω μας; Ή μήπως ο μεταβολισμός μας (που πλέον δουλεύει κανονικά και με αυξημένες στροφές) δεν παράγει τοξίνες;
Τα μαγικά συστατικά που περιέχονται στα «αποτοξινωτικά» σκευάσματα πως ακριβώς καταφέρνουν και ξεπερνούν από την διαδικασία της πέψης και με ποιο τρόπο μπορούν και δρουν τόσο εστιασμένα (στο λίπος της κοιλιάς ή στην περιοχή των γλουτών κλπ) ξεπερνώντας σε ακρίβεια και αυτή των πιο σύγχρονών πυραυλικών συστημάτων;
Το λίπος που λιώνει που πηγαίνει; Τι γίνεται; Πως φεύγει από το σώμα μας;
Υπάρχουν και πολλά άλλα βασανιστικά μικρά ερωτήματα που όμως δεν μπορούν να απαντηθούν γιατί με τόσα χρόνια μελέτης και έρευνας δεν μπόρεσε τίποτα από όλα τα παραπάνω να διαπιστωθεί. Καλό είναι βέβαια να έχουμε κατά νου ότι οι μύθοι αυτοί επιβιώνουν πάνω στην ανάγκη μας για απώλεια βάρους με κάθε τίμημα. Και ότι όλη η προσπάθεια εστιάζεται στην αντιμετώπιση των αποτελεσμάτων και όχι των αιτίων της παχυσαρκίας.
Εδώ είναι η χειρότερη πλάνη της κάθε μεθόδου που βασίζεται σε αυτό που λέμε αποτοξίνωση. Γιατί τα όποια θετικά αποτελέσματα βασίζονται σχεδόν εξολοκλήρου σε ένα πλάνο διατροφής ολότελα διαφορετικό από την διατροφική μας πραγματικότητα / καθημερινότητα. Είναι συνήθως ένα πλάνο που δεν έχει σχεδόν τίποτα κοινό με το φαγητό και το ρυθμό ζωής μίας μέσης ελληνικής οικογένειας.
Συνήθως οι «αποτοξινώσεις» βασίζονται σε αποκλεισμούς μεγάλων ομάδων και κατηγοριών τροφίμων. Βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε χυμούς φρούτα και λαχανικά και μειώνουν σημαντικά την κατανάλωση ζωικών τροφίμων. Θεωρητικά τα προτεινόμενα διατροφικά σχήματα είναι ελκυστικά και θα μπορούσε κάποιος να πει ότι πράγματι βοηθούν στην καλή διατροφή του ατόμου. Σίγουρα όμως όποιος μέσος άνθρωπος αυξήσει ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ και σε ΜΟΝΙΜΗ βάση τη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών θα δει σημαντικές μεταβολές στο σώμα του αλλά και στην ευεξία του.
Μια ισορροπημένη πρόσληψη τροφής τόσο σε ποιότητα, όσο και σε ποσότητα αλλά και με ποικιλία στις ομάδες των τροφίμων, σίγουρα αποτελεί μία στέρεη βάση. Η επάρκεια των θρεπτικών συστατικών θα είναι περίπου δεδομένη και εφόσον δεν υπάρχει υπερβολή στη ποσότητα τότε και οι θερμιδικές προσλήψεις θα είναι μέσα στα όρια των αναγκών. Αν μάλιστα υπάρχει και άσκηση τότε η αποθηκευμένη ενέργεια (λίπος) θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή έργου (άσκηση) και ένα πλήθος σημαντικών θετικών αλλαγών θα είναι ορατές στο σώμα.
Αλλαγές που θα μείνουν εκεί για πάντα ορατές εφόσον η προσπάθεια έχει βάθος χρόνου και συνέχεια. Γιατί με τις «αποτοξινώσεις» ισχύει το ακριβώς αντίθετο με την παροιμία «ανεμομαζώματα, διαβολοσκορπίσματα»
ΥΓ ο τίτλος του άρθρου είναι παραπλανητικός αλλά ολότελα αφιερωμένος σε κάθε ένα ειδικό και μη που αναπαραγάγει το παραμύθι της αποτοξίνωσης σαν μέθοδο αδυνατίσματος και ευεξίας...
